Είναι πραγματικά απερίγραπτο το συναίσθημα… Να νιώθεις τόσα για έναν άνθρωπο, έναν οδηγό που ποτέ σου δεν γνώρισες, ποτέ σου δεν τον είδες εν δράσει… Να νιώθεις δέος μπροστά στο μνημείο που χτίστηκε προς τιμήν του, σε εκείνη τη ρουφιάνα αριστερή στο έβδομο χιλιόμετρο μετά το χωριό Corte, που στέρησε τη ζωή σε ένα από τα μεγαλύτερα ταλέντα των ράλλυ, τον θρύλο Henri Toivonen, αλλά και τον συνοδηγό του Sergio Cresto. Να μην μπορείς να πάρεις το βλέμμα σου από την σαμπάνια της Martini που έχουν τοποθετήσει στο μνήμα οι φίλοι των ράλλυ, εις μνήμη ενός νικητή, ενός πρωταθλητή που δεν κατάφερε να την ανοίξει…
Ήταν μεσημέρι της 2ας Μαΐου του 1986. Οι Toivonen- Cresto έφταναν με την δύστροπη Lancia Delta S4 στην ενδιάμεση ανασυγκρότηση του δεύτερου σκέλους στην Corte, έχοντας κερδίσει τις 12 από τις 16 έως τότε ειδικές διαδρομές του αγώνα, κατατροπώνοντας τον ανταγωνισμό. Με τη διαφορά από τους δεύτερους να πλησιάζει τα τρία λεπτά φαινόταν πως θα έχουν εύκολο έργο μέχρι τον τερματισμό. Η μοίρα όμως τους έπαιξε άσχημο παιχνίδι… Ο 29χρονος Φινλανδός έχασε για αδιευκρίνιστο λόγο τον έλεγχο της S4 στο 7ο χιλιόμετρο της ειδικής Corte-Taverna πέφτοντας στον γκρεμό. Η σύγκρουση προκάλεσε άμεσα έκρηξη η οποία τύλιξε σε δευτερόλεπτα το υπερ-αυτοκίνητο στις φλόγες. Οι Henri Toivonen και Sergio Cresto δεν πρόλαβαν να απεγκλωβιστούν και βρήκαν τραγικό θάνατο στα bucket τους.
Αυτή ήταν και η χαριστική βολή στα αυτοκίνητα του group B που με άμεση απόφαση της FISA καταργήθηκαν από την επόμενη χρονιά. Ο ρους της ιστορίας του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Ράλλυ θα άλλαζε άρδην, τίποτα πια δεν θα ήταν το ίδιο…
Πολλές είναι οι εικασίες για το τραγικό ατύχημα των Toivonen- Cresto, ποτέ όμως δεν θα μάθουμε την αλήθεια, την οποία το πλήρωμα την πήρε μαζί του στις ειδικές διαδρομές του ουρανού. Το ότι δεν βρέθηκαν ενδείξεις φρεναρίσματος στο σημείο της εξόδου, οδηγεί τους ειδικούς στο συμπέρασμα ότι κάτι ασυνήθιστο συνέβη. Ήταν ένα black out του οδηγού που ενδεχομένως να προκλήθηκε από τη θεραπευτική αγωγή που ακολουθούσε κατά τη διάρκεια του αγώνα, εξαιτίας μιας γρίπης που τον ταλαιπωρούσε; Ήταν η απώλεια συγκέντρωσης λόγω του εξουθενωτικού ρυθμού του πληρώματος που πάντα οδηγούσε στο όριο; Τα τελευταία λόγια του Toivonen λίγο πριν την μοιραία ειδική ίσως έκρυβαν κάτι: «Έχουμε οδηγήσει ήδη κατά τη διάρκεια της ημέρας περισσότερα χιλιόμετρα από όσα έχει ολόκληρο του Ράλλυ 1000 Λιμνών! Μετά από τέσσερις ώρες οδήγησης είναι πολύ δύσκολο να διατηρήσουμε τον ίδιο ρυθμό. Ειδικά με ένα τόσο δυνατό αυτοκίνητο όπως η Lancia S4 είναι αδύνατο. Είμαστε σωματικά εξαντλημένοι και ο εγκέφαλος του ανθρώπου δεν μπορεί να ακολουθήσει το ρυθμό του αγωνιστικού…»
Ο Henri Toivonen θα μείνει για πάντα στις καρδιές μας ως ένας από τους θρύλους των ράλλυ. Το 1986 θα ήταν η χρονιά του. Οδηγούσε για πρώτη φορά ανταγωνιστικό αυτοκίνητο με το οποίο κατάφερε δύο νίκες στις δύο πρώτες του εμφανίσεις! Κέρδισε το Ράλλυ RAC στον επίλογο του 1985, στην πρώτη εμφάνιση της Lancia Delta S4 στις ειδικές, ενώ επικράτησε με χαρακτηριστική άνεση και στην πρεμιέρα του πρωταθλήματος του 1986, το Ράλλυ Μόντε Κάρλο. Ήταν επικεφαλής στη Σουηδία μέχρι να προδοθεί από τον κινητήρα του αυτοκινήτου του, ενώ βρίσκονταν στη μάχη της νίκης και στην Πορτογαλία μέχρι να αποχωρήσουν όλοι οι εργοστασιακοί οδηγοί, εξαιτίας του τραγικού ατυχήματος του Santos που κόστισε τη ζωή σε τρεις θεατές. Στην Κορσική ήταν αγκαλιά με τη νίκη, η οποία θα τον έφερνε ξανά σε θέση φαβορί για το πρωτάθλημα, ο θεός των ράλλυ όμως δεν τον άφησε να ολοκληρώσει το έργο του, παίρνοντας τον μαζί του στον ουρανό, όπως έκανε την προηγούμενη χρονιά πάλι στις ειδικές της Κορσικής, την ίδια ακριβώς ημέρα με ακόμα έναν κορυφαίο πιλότο της Lancia, τον Attilio Bettega.
Ο Toivonen ήταν ο μοναδικός οδηγός που μπόρεσε να δαμάσει τη Lancia Delta S4 σύμφωνα με τα λόγια του αφεντικού της ιταλικής ομάδας Cesare Fioriο. Ήταν το ίδιο ικανός σε άσφαλτο και χώμα, κάτι ασυνήθιστο για Φινλανδό. Μέχρι τα 29 του κατάφερε να κερδίσει 3 αγώνες του WRC, οδηγώντας συνήθως μη ανταγωνιστικά αυτοκίνητα. Την πρώτη του νίκη μάλιστα τη σημείωσε με Talbot Sunbeam Lotus στο Ράλλυ RAC το 1980, κρατώντας για πολλά χρόνια το ρεκόρ του νεότερου νικητή αγώνα του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος, μέχρι να το σπάσει πολύ αργότερα ο Jari-Matti Latvala. Η προσέγγιση του στις απαιτήσεις των ράλλυ ήταν πάντα «όλα ή τίποτα» με αποτέλεσμα να βγει νικητής σε ασύλληπτο αριθμό ειδικών διαδρομών (185 !!!) αλλά να έχει και πολλά τρομακτικά ατυχήματα στην καριέρα του. Σε ένα από αυτά μάλιστα, στο Ράλλυ Costa Smeralda του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος το 1985, λίγο έλειψε να τερματιστεί η αγωνιστική του πορεία αφού μετά από σφοδρή έξοδο από το δρόμο κινδύνεψε να μείνει παράλυτος. Φημολογείται πως μετά το ατύχημα αυτό υπέφερε από στιγμιαίες απώλειες συγκέντρωσης, κάτι που ποτέ όμως δεν αποκάλυψε στους ανθρώπους της ομάδας του φοβούμενος μη χάσει τη θέση του…
Αυτός ήταν ο Henri Toivonen… Ένας θρύλος των Ράλλυ που εμείς οι νεότεροι δεν απολαύσαμε ποτέ, το όνομα του όμως θα παραμείνει για πάντα γραμμένο στις χρυσές σελίδες της ιστορίας των ράλλυ.
Οι παλαιότεροι τον θυμούνται να ανεβαίνει στο βάθρο του Ράλλυ Ακρόπολις το 1982 με Opel Ascona 400 και να εγκαταλείπει, συνήθως από ατύχημα, στις υπόλοιπες τέσσερις φορές που επισκέφθηκε τον εθνικό μας αγώνα.
Μεγάλε Henri, θα μείνεις για πάντα στις καρδιές μας.
https://www.youtube.com/watch?v=zkLH56Jx6qI
https://www.youtube.com/watch?v=8cdbq8sKNSA
https://www.youtube.com/watch?v=SqkFCTNUSpM